Espi
Lavandula latifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Espiguet, Espic, Lavando.
Noms en français : Lavande aspic, Grande Lavande.
Descripcioun :L'espi èi la lavando de Basso-Prouvènço. Se rescontro dins li relarg roucassous e secarous. Flouris tre lou mes de Jun. Se destrìo de la lavando fino de soun espigo mens flourido e subretout de si fueio mai largo. En mai d'acò la cambo èi ramificado, coume lou lavandin.
Usanço :L'espi èi pas trop recerca pèr la perfumarié au contro de la lavando. Pòu servi coume sabourun (flour e jóuini fueio). Es uno planto proun vertuouso. L'òli sèr pèr sougna li plago e li macaduro, ajudo à digeri e à durbi l'apeti, fai pissa e tuo li vèrme. Es encaro coulagogo, antispasmoudico, diuretico e sudorifico.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Paret
- Pinedo
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Lavandula latifolia Medik., 1784
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763